Bocian biały

(Ciconia ciconia)

Status i występowanie w Polsce: W Polsce jest to średnioliczny gatunek lęgowy i przelotny, rozpowszechniony na terenie całego kraju. Gatunek ten gniazduje w osiedlach ludzkich i ich sąsiedztwie, żerowiskami są tereny położone poza osadami ludzkimi, są to łąki, pastwiska, wody płynące lub stojące oraz orne pola. Na lęgowiskach bociany pojawiają się na przełomie marca i kwietnia, odlatują na zimowiska od sierpnia do września.

Występowanie na terenie PK im. gen. D. Chłapowskiego: Gatunek ten można spotkać na terenie całego Parku Krajobrazowego, ale najłatwiej na dobrze widocznych gniazdach w obrębie wsi lub w ich pobliżu.

Status ochronny: gatunek wymieniony w Dyrektywie Ptasiej, zagrożony utratą odpowiednich żerowisk w wyniku osuszania terenów podmokłych, utratą miejsc gniazdowych oraz śmiertelnością spowodowaną kolizjami z liniami energetycznymi.

Opis:

   Jest to charakterystyczny gatunek, którego nie sposób pomylić z innym. Ten duży ptak ma długie, czerwone nogi i sztyletowaty, jasnoczerwony dziób dochodzący do 20 centymetrów długości. Ubarwienie ciała jest jednolicie białe, tylko lotki są czarne. U tego gatunku brak jest widocznego dymorfizmu płciowego.
Gniazda są dużymi konstrukcjami zbudowanymi z patyków, słomy, darni itp. Budowle mogą osiągać wagę nawet 1 tony. Dawniej były one budowane na drzewach i budynkach, w ostatnich latach bocianie gniazda masowo są budowane na słupach linii elektrycznej. Lęg składa się zazwyczaj z 4 jaj. Partnerzy wspólnie wysiadują jaja i karmią pisklęta. Młode wylatują z gniazda po około 60 dniach, a dojrzałość płciową osiągają w wieku 4 lat. Bocian biały jest ptakiem długo żyjącym, stwierdzono osobniki żyjące ponad 30 lat. W połowie sierpnia bociany zaczynają zbierać się w grupy i szykują się do odlotu. Podczas lotu na zimowiska do Afryki  bociany omijają tereny morskie, dlatego ich wędrówki sięgają kilku nawet tysięcy kilometrów.
Bociany żywią się owadami, głównie pasikonikami i chrząszczami, często także dżdżownicami, jaszczurkami, wężami, pisklętami i wyjątkowo małymi zającami. W latach obfitujących w myszy i norniki zjadają prawie wyłącznie te gryzonie.
Charakterystycznym dźwiękiem kojarzonym z bocianami  jest klekot dzioba.

Ptaki z Polski na zimowiska lecą wzdłuż łuku Karpat, cieśninę Bosfor, Turcję, Syrię, Izrael, dolinę Nilu, docierając w ten sposób do środkowej i południowej Afryki.  Część ptaków zimuje w rejonie wielkich jezior afrykańskich, część w górnej części dorzecza Konga, a część w Zambezi a nawet w RPA. Osobniki młode pozostają w Afryce przez cały następny rok. Niekiedy zgrupowania ptaków w niektórych rejonach ocenianie są na 100 000 ptaków / 25 km².

Galeria zdjęć bociana białego autorstwa Leszka Lubickiego
Galeria zdjęć bociana białego autorstwa Marka Palucha